دانشکدهی علوم
پایان نامه ی کارشناسی ارشد در رشته ی
فیزیک- هسته ای
مطالعه و امکانسنجی ساخت آشکارساز گازی حساس به مکان دو بعدی
(Position Sensitive Detector) و ساخت نمونه اولیه
استادان راهنما
دکتر زهره کارگر
دکتر جواد رحیقی
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
چکیده
کلید واژه: آشکارسازهای گازی حساس به مکان چند سیمی، تابش ایکس نرم، نرمافزار گارفیلد++،
نرمافزار Elmer، نرمافزار Gmsh.
آشکارسازهای گازی حساس به مکان چند سیمی، آشکارسازیهایی هستند که علاوه بر شمارش تعداد برهمکنشهای فوتون با اتمهای گاز، مکان برهمکنش را نیز با دقت خاصی در یک یا دو بعد تعیین می کنند، به همین دلیل گزینه مناسبی برای استفاده در تصویر برداری اشعه ایکس هستند. آشکارسازهای گازی تناسبی، به دلیل داشتن بازده بالا، نویز کم، امکان ساخت در اندازه دلخواه برای فوتونهای کم انرژی (تابش ایکس نرم) از گذشته تا کنون مورد استفاده قرار میگیرند. در این رساله برای شبیهسازی آشکارساز گازی دوبعدی از نرمافزار گارفیلد++ و نرمافزارهای کمکی Elmer و Gmsh استفاده شده است. پس از شبیهسازی، نمونه اولیه این آشکارساز ساخته و توسط چشمه تابش ایکس مشخصه، تست و حساس به مکان بودن این آشکارساز در هر دو بعد بررسی و نتایج آن در این پایان نامه گزارش شده است.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
1-1- آشکارسازی تابش ایکس کم انرژی… 2
1-2- عملکرد پراش و آشکارسازی… 3
2-2- تولید جفتهای الکترون – یون.. 12
2-3- انتشار و حرکت بارها در گاز. 13
2-3-1- انتشار در عدم حضور میدان الکتریکی… 13
2-3-2- انتشار در حضور میدان الکتریکی… 14
2-6- اثرات ناخالصی بر حرکت بار. 17
2-7- نواحی عملکرد آشکارسازهای گازی… 18
عنوان صفحه
3-3-1- آستانهای برای تکثیر بهمنی… 33
3-4- نوعهای خاص از شمارندههای تناسبی… 37
3-4-1- شمارنده تناسبی B .. 37
3-4-3- شمارندههای تناسبی چند سیمی… 38
فصل چهارم: آشکارساز های حساس به مکان
4-5- تقویت کننده و تبعیضگر. 46
4-6- تبدیلگر زمان به دامنه TAC 48
4-7- تبدیلگر آنالوگ به دیجیتال ADC.. 49
4-8- آشکارساز حساس به مکان یک بعدی با بهره گرفتن از خط تأخیر 49
4-9- آشکارساز حساس به مکان دو بعدی… 50
4-9-3- استفاده از دو کاتد.. 51
4-9-4- استفاده از نوارهای میکرو. 52
4-9-5- استفاده از روش تقسیم بار. 53
فصل پنجم: مقدمه ای بر نرم افزارهای بکار گرفته شده در این پایان نامه و نتایج شبیه سازی
5-2- استفاده از نرمافزار Gmsh. 56
5-3- استفاده از نرمافزار Elmer. 62
5-3-1- نرمافزار ElmerGrid. 63
5-3-2-نرمافزار Elmer Solver. 64
5-4- تولید فایل با پسوند sif. 64
5-5- استفاده از نرمافزار ++Garfield. 66
5-6- وارد کردن Field Maps به نرمافزار ++Garfield: 67
5-7- پتانسیلهای وزنی و بازخوانی سیگنال.. 69
6-3- گاز و چگونگی ترکیب آن.. 80
6-3-2- تعیین درصد گازها و چگونگی ترکیب آنها 83
فصل هفتم: نتیجه گیری و پیشنهادات… 86
برای آشکارسازیِ تابش ایکس کم انرژی آشکارسازهایی اعم از شمارندههای تناسبی گازی، آشکارسازهای حالت جامد[1] و آرایههای میکروکانال[2] موجود هستند، ولی به دلیل مزیتهایی که در زیر ذکر شدهاست آشکارسازهای تناسبی گازی از گذشته تا کنون به طور گسترده مورد استفاده قرار میگیرند[1]:
- بازدهی بالا
- پهنای باند گسترده
- امکان ساخت در اندازه های بزرگ
- تابش پس زمینه کم
- امکان ساخت برای بدست آوردن قدرت تفکیک پذیری مکانی
- امکان به دست آوردن قدرت تفکیک پذیری انرژی
آشکارسازهای گازی حساس به مکان چند سیمی زیر مجموعه ای از شمارندههای تناسبی گازی هستند که میتوان توسط آنها علاوه بر شمارش تعداد برهمکنشها، مکان برهمکنش را نیز به دست آورد، به همین دلیل یکی از کاربردهای آنها استفاده در شتابدهنده یا به عبارت دیگر استفاده از آنها در تصویربرداری از نمونه ای که در معرض تابش قرار میگیرد است، به این صورت که نمونه ای در معرض تابش قرار میگیرد و تابش پراشیده شده از نمونه توسط آشکارساز آشکار می شود و ساختار آن نمونه مشخص می شود. آشکارسازهایِ دیگری اعم از آشکارسازهای سوسوزن هم برای این هدف موجود هستند ولی در این آشکارسازها باید برای بدست آوردن نرخ سیگنال به نویز قابل قبول، انرژی ذره ورودی زیاد باشد. از طرفی هم در تصویربرداری اگر ماده هدف نازک باشد دیگر نمیتوان از انرژیهای زیاد استفاده کرد زیرا برای اینکه بتوان ساختار ماده را مشخص کرد، تابش ابتدا باید توسط نمونه جذب شود و پراکندگی یا پراش اتفاق بیافتد و سپس توسط پراش به وجود آمده به ساختار نمونه پی برده شود در حالی که اگر انرژی تابش زیاد باشد، تابش کاملاً از هدف عبور می کند. به همین دلیل انرژیهای پایین مد نظر هستند که تابش X نرم بهترین گزینه است. شکل (1-1) محدوده تابشهای الکترومغناطیسی را نشان میدهد که محدوده تابش X نرم در آن مشخص است:
آشکارسازهای گازی حساس به مکان چند سیمی به دلیل عملکرد خوبی که در محدوده انرژیهای پایین دارند مورد توجه قرار گرفته اند. عملکرد پراش و آشکارسازی به صورت خلاصه در شکل (1-2) مشخص است :
همانطور که از شکل (1-2) مشخص است آشکارساز برای اینکه بتواند تمامی تابشهایی که پراشیده میشوند را آشکار کند باید زاویه فضایی زیادی را بپوشاند.
آشکارسازی در یک و دو بعد انجام می شود، برای اینکه بتوان فرایند آشکارسازی را درک کرد میتوان آن را مانند فرایند یک اسکنر در نظر گرفت که در آشکارسازی یک بعدی نمونه در یک جهت مثلاً x اسکن می شود در حالی که در آشکارسازی دو بعدی نمونه یکبار در جهت x و یکبار در جهت y اسکن می شود و به همین دلیل سریعتر است.
آشکارساز یک بعدی در مرجع [2]مورد بررسی قرار گرفته است. در این پایان نامه آشکارساز حساس به مکان دو بعدی مورد بررسی قرار میگیرد. روشهای متعددی برای آشکارسازی حساس به مکان دو بعدی موجود است که عبارتاند از:
- روش خط تأخیر
- روش چند لایه ای
- استفاده از دو کاتد
- استفاده از نوارهای میکرو
- استفاده از روش تقسیم بار
که در این پایان نامه روش خط تأخیر با هندسهای به شکل (1-3) انتخاب شده است:
پنجره آشکارساز |
به دلیل اینکه سیگنال نهایتا از کاتد گرفته می شود هر کدام از کاتدها اعم از x و y به خطوط تأخیر متصلاند که این خطوط تأخیر هر یک شامل یک خازن 82pF و یک خود القاء 20µH است. برای درک استفاده از روش خط تأخیر، در یکی از بعدها، دو مکان انجام برهمکنش در نظر گرفته می شود. 0و Error! Reference source not found.اگر پیکسل ستاره دار مکان انجام برهمکنش باشد و هر کدام از مولفههای خازن و خودالقا تأخیر 1 ایجاد کنند در ازای تشکیل دو پالس A و B داریم:
ادامه شکل (1-4) |
پس در این حالت تأخیر منفی برای دو پالس A و Bنسبت به یکدیگر بوجود می آید ولی به دلیل اینکه تأخیر منفی تعریف نشده است باید طراحی جدیدی برای از بین بردن آن ایجاد شود، به این صورت که سه تأخیر خارجی که هرکدام تأخیری به اندازه کل خط تأخیر متصل به پیکسلها ایجاد می کند (در اینجا 6µs)، به صورت زیر اضافه میشوند:
- ایجاد سیگنال در دو مکان مختلف برای یک بعد با وجود خط تأخیر خارجی
ادامه شکل (1-5)
بنابراین در حالت جدید تأخیر منفی از بین میرود.
در ساخت این آشکارساز به جای دو کاتد از یک صفحه به عنوان کاتد x و y استفاده شده است که بالای آن سیمهای آند که به ولتاژ متصل میشوند قرار دارند و بالای آن هم پنجره ورودی قرار داردشکل (1-3) بنابراین در این حالت به طراحی ویژهای نیاز است که بتواند سیگنالها را به طور مساوی روی هر دو کاتد پخش کند یا به عبارت دیگر هر دو کاتد X و کاتد Y در فاصله یکسانی از مکان پدیده بهمنی (سیمهای آند) قرار گیرند. به همین دلیل از طراحیای شبیه شکل (1-6) استفاده شده است.
تعداد صفحه : 121
قیمت :14700 تومان
بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد
و در ضمن فایل خریداری شده به ایمیل شما ارسال می شود.
پشتیبانی سایت : * serderehi@gmail.com
در صورتی که مشکلی با پرداخت آنلاین دارید می توانید مبلغ مورد نظر برای هر فایل را کارت به کارت کرده و فایل درخواستی و اطلاعات واریز را به ایمیل ما ارسال کنید تا فایل را از طریق ایمیل دریافت کنید.
[add_to_cart id=152474]