مفاهیم اساسی ارزیابی متوازن

–  مفاهیم اساسی ارزیابی متوازن

ارزیابی متوازن بر چهار مفهوم زیر متمرکز است:

الف) عملکرد در سطح بخش­های مختلف بنگاه اقتصادی

به این دلیل که بنگاه­های اقتصادی بیشتر اوقات در بازارهای مختلف با محصولات متعدد رقابت می­کنند، وجود سیاست­های گوناگون مبتنی بر محیط رقابتی و یا توانایی­های خاص این بنگاه­های اقتصادی ضروری است. ارزیابی­های مناسب از عملکرد بخش­های مختلف، این اجازه را به بنگاه­های اقتصادی می­دهد که عملکـرد خود را از طریق بخش­هایی خاص حداکثـر کنند. ارزیابی متـوازن این حقیقت را که اهداف بخش­های مختلف یک بنگاه اقتصادی ممکن است متفاوت باشند، تأیید می­کند. بنابراین، سیستم­های ارزیابی عملکرد، متناسب با این اهداف تعدیل می­شوند.

ب) روابط علت و معلولی

چنانچه مدیریت ارشد بنگاه اقتصادی در مراحل اولیه­ی ارزیابی متوازن، درباره­ی اهداف استراتژیک هر یک از بخش­های آن بنگاه اقتصادی تصمیم­گیری ­کند، شرکت­ در تعریف مأموریت­های خود با شکست روبرو خواهدشد. ارزیابی متوازن مدیریت را ملزم به تعریف معیارهای موفقیت برای دستیابی به استراتژی­های اصلی می­کند. مدیریت می­تواند ضمن شناسایی معیارهای موفقیت بنگاه اقتصادی، اثرگذاری آن­ها را نیز تعیین کند.این معیارها اغلب «شاخص­های مؤخر (ثانویه)» نامیده می­شوند زیرا معیارهای مزبور از نتایج فعالیت­ها ناشی می­شوند یا تغییر می­کنند. از طریق این فرآیند، می­توان روابط بین فعالیت­های کارکنان و نتایج مورد انتظار ازاجرای فعالیت­های مزبور را شناسایی کرد.

مدیران با طرح این سؤال که «چه عواملی معیارهای موفقیت بنگاه اقتصادی را بهبود می­بخشد؟» و جستجوی پاسخ سؤال مزبور، محرک­های اصلی عملکرد را شناسایی می­کنند. محر­ک­های اصلی عملکرد به دلیل این که اغلب مقدم بر دستیابی به اهداف استراتژیک هستند، شاخص­های اولیه (مقدم) نامیده می­شوند. محرک­های اصلی به مجموعه­ای از شاخص­های عملکرد قابل اندازه­گیری تبدیل می­شوند. تعیین روابط علت و معلولی از طریق روابط موجود بین فعالیت­های کارکنان و محرک­های عملکرد امکان پذیر است. مدیران از خود سؤال می­کنند «کارکنان برای اثرگذاری بر محرک­های اصلی عملکرد، چه فعالیت­هایی باید انجام دهند؟» فعالیت­های مزبور ضمن اینکه باید قابل سنجش باشند، باید مبنایی را برای ارزیابی عملکرد کارکنان نیز فراهم کنند. موفقیت یا عدم موفقیت ارزیابی متوازن به عوامل زیر بستگی دارد:

ـ شناسایی شاخص­های اولیه

ـ چگونگی روابط علت و معلولی  مورد استفاده برای ایجاد رابطه بین فعالیت­های کارکنان و محرک­های اصلی عملکرد

ـ چگونگی روابط علت و معلولی  مورد استفاده برای ایجاد ارتباط بین محرک­های اصلی عملکرد و اهداف استراتژیک